Nabız Nedir?
Nabız, kalbin her atışıyla birlikte atardamarlarda oluşan dalgalanma veya titreşimdir. Kalp her kasıldığında, vücuda kan pompalar ve bu pompalama hareketi, atardamarlarda hissedilebilir bir basınç dalgası oluşturur. Nabız, kalp atış hızını, ritmini ve gücünü değerlendirmek için kullanılan önemli bir vital bulgudur.
Nabız Nasıl Alınır?
Nabız almak için genellikle parmak uçları kullanılır (başparmak hariç, çünkü başparmağın kendi nabzı olabilir ve bu karışıklığa neden olabilir). İşlem adımları şu şekildedir: - Kişiyi rahat bir pozisyonda oturtun veya yatırın.
- Nabız alınacak bölgeyi belirleyin (örneğin, bilek veya boyun).
- İşaret ve orta parmaklarınızı hafifçe nabız noktasına yerleştirin.
- Hafif baskı uygulayarak nabız atışlarını hissedin.
- Nabız sayısını 30 saniye boyunca sayın ve 2 ile çarparak dakikadaki atım sayısını bulun. Düzensiz nabız durumunda 60 saniye boyunca sayım yapın.
- Nabzın ritmini (düzenli veya düzensiz) ve gücünü de not edin.
Nabız Alınacak Tercih Edilen Bölgeler
Nabız, vücudun çeşitli bölgelerinden alınabilir, ancak bazı bölgeler daha erişilebilir ve güvenilirdir. İşte en yaygın kullanılan nabız noktaları: - Radyal Nabız (Bilek): En sık kullanılan bölgedir. Başparmağın tabanındaki bilek çizgisinin hemen altında, radius kemiği üzerinde yer alır. Kolay erişilebilir olması nedeniyle tercih edilir.
- Karotid Nabız (Boyun): Boynun her iki yanında, nefes borusunun (trakea) yanında bulunur. Acil durumlarda veya diğer bölgelerde nabız alınamadığında kullanılır. Hafif baskı uygulanmalıdır, aşırı baskı bayılmaya neden olabilir.
- Brakial Nabız (Kol): Dirseğin iç kısmında, biseps kasının tendonu yakınında bulunur. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda tercih edilir, ayrıca tansiyon ölçümü sırasında da kullanılır.
- Femoral Nabız (Kasık): Kasık bölgesinde, femoral arter üzerinde hissedilir. Genellikle acil durumlarda veya dolaşım değerlendirmelerinde kullanılır.
- Popliteal Nabız (Diz Arkası): Dizin arka kısmında bulunur. Bacak dolaşımını değerlendirmek için kullanılır, ancak hissedilmesi diğer bölgelere göre daha zordur.
- Dorsalis Pedis Nabız (Ayak Sırtı): Ayak sırtında, başparmak ile ikinci parmak arasındaki çizgi üzerinde hissedilir. Ayak dolaşımını kontrol etmek için önemlidir.
- Temporal Nabız (Şakak): Şakak bölgesinde, gözün dış köşesinin üstünde bulunur. Nadiren kullanılır, genellikle diğer bölgeler erişilemezse tercih edilir.
Nabız Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Nabız alırken kişinin dinlenmiş olması önemlidir, çünkü egzersiz, stres veya hastalık nabzı etkileyebilir.
- Parmak uçlarınızı nazikçe yerleştirin; aşırı baskı damarı sıkıştırarak nabzın hissedilmesini engelleyebilir.
- Nabzın düzenli olup olmadığını kontrol edin. Düzensizlikler kalp problemlerine işaret edebilir.
- Nabız ölçümünü farklı zamanlarda tekrarlayarak tutarlılığı sağlayın.
- Bebeklerde ve çocuklarda nabız genellikle daha hızlıdır; yaşa göre normal aralıkları bilmek önemlidir.
Sonuç
Nabız almak, basit ama hayati bir beceridir ve doğru bölgeler seçilerek güvenle uygulanabilir. Radyal ve karotid nabız en yaygın kullanılan noktalardır, ancak duruma göre diğer bölgeler de değerlendirilebilir. Düzenli nabız takibi, genel sağlık durumunun izlenmesine yardımcı olur. |
