Periferik Nabız Bölgeleri ve Ölçüm Yöntemleri
Periferik nabız, kalbin kasılmasıyla atardamarlarda oluşan dalgalanmanın vücudun merkezinden uzak bölgelerde hissedilmesidir. Hem klinik değerlendirmelerde hem de acil durumlarda hayati öneme sahiptir.
Başlıca Periferik Nabız Bölgeleri
- Radial Nabız: Bileğin başparmak tarafında, radius kemiği üzerinde bulunur. En yaygın ölçüm noktasıdır.
- Brakial Nabız: Dirsek ön çukurunda, biseps tendonunun medialinde hissedilir. Tansiyon ölçümünde kullanılır.
- Femoral Nabız: Kasık bölgesinde, pubis kemiğinin hemen altında yer alır. Alt ekstremite dolaşımını değerlendirmede kritiktir.
- Popliteal Nabız: Diz arkası çukurunda bulunur. Saptanması diğer nabızlara göre daha zordur.
- Dorsalis Pedis Nabız: Ayak sırtında, başparmak ile ikinci parmak arasındaki tendonun üzerinde yer alır.
- Tibialis Posterior Nabız: İç ayak bileği kemiğinin (malleol) arkasında hissedilir.
- Karotis Nabız: Boynun her iki yanında, gırtlağın yanında bulunur. Acil durumlarda sıklıkla kullanılır.
- Temporal Nabız: Şakak bölgesinde, kulak önünde hissedilir.
Periferik Nabız Ölçüm Teknikleri
1. Hazırlık Aşaması:
- Hastayı rahat bir pozisyonda oturtun veya yatırın
- Ölçüm yapılacak bölgeyi açın ve rahatlatın
- Ellerinizi temizleyin ve ısıtın
2. Palpasyon Tekniği:
- İşaret ve orta parmak uçlarını nabız noktasına yerleştirin
- Başparmak kullanmaktan kaçının (kendi nabzınızı hissedebilirsiniz)
- Hafif ama kararlı baskı uygulayın
- Çok fazla bastırmaktan kaçının (nabzı kesebilirsiniz)
3. Sayım ve Değerlendirme:
- 30 saniye sayıp 2 ile çarpın veya tam 1 dakika sayın
- Düzensiz nabızlarda mutlaka 1 dakika sayın
- Nabız ritmini (düzenli/düzensiz) ve dolgunluğunu not edin
4. Özel Nabız Noktaları İçin Teknikler:
- Karotis: Başı hafifçe geriye yatırıp, trakeanın yanına parmak uçlarınızı yerleştirin
- Femoral: Hastayı sırtüstü yatırıp, kasık kıvrımının ortasına parmaklarınızı yerleştirin
- Dorsalis Pedis: Ayak sırtında, birinci ve ikinci metatars kemikleri arasında arayın
Önemli Uyarılar:
- Her iki taraftaki nabızları karşılaştırın
- Nabız eşitsizliği durumunda mutlaka not alın
- Zayıf veya alınamayan nabızları hemen bildirin
- Karotis nabzını her iki tarafta aynı anda kontrol etmeyin
Periferik nabız değerlendirmesi, dolaşım sisteminin işleyişi hakkında önemli bilgiler verir ve doğru teknikle yapıldığında güvenilir bir klinik bulgudur.
|
